TAKS ve KAKS(Emsal) hesabı nasıl yapılır?
Bir arsa üzerine inşaat yapmak istediğimizde imar durumu veya plan notları üzerinde KAKS ( Emsal ) ve TAKS değerlerini gösteren bazı şeylerle karşılaşırız. İmar Plan Notu Nedir? adlı yazıyada bir göz atmanız yararınıza olacaktır. Mimarlık işiyle ilgilenen insanların hakim olduğu bir konu olsa da, bu sektör dışında çalışan kesimin pek bilmediği terimlerdir. Bu makalede sektör dışında çalışan insanların da rahatça anlayacağı bir dilde açıklama çalışacağız.
TAKS Hesabı
TAKS, arsa üzerine yapmayı düşündüğümüz binanın oturum sınırlarını belirleyen bir mimari terimdir. Aşağıdaki örnek üzerinden açıklamak gerekirse;
Arsa Alanı: 1400 m2
TAKS: 0.40
Arsa Alanı x TAKS = Oturum Alanı
1400 x 0.40 = 560 m2
1400 m2 lik arsamızın oturumu maksimum 560 m2 olabilir.
KAKS ( Emsal ) Hesabı
Arsa üzerine yapmayı planladığımız inşaatın toplam metre karesini hesapladığımız mimari bir terimdir. Buradaki önemli noktalardan biri iskan edilebilen alanlardır. Kısaca tapusunu alabileceğimiz katlar.
Arsa Alanı: 1400 m2
KAKS: 2.00
Arsa Alanı x KAKS = Toplam İnşaat Alanı
1400 x 2.00 = 2800 m2
1400 m2 lik arsa üzerine toplam 2800 m2 lik bir inşaat yapabiliriz.Bu metre kareye bazı şeyler dahil değildir. Şaftlar, galeri boşluğu, yangın merdiveni, bağımsız bölüm net alanının %10’nu geçmeyen balkonlar vs.
Emsal artırımı imar yönetmeliğinde %30’dur. Yüzde otuzu 2800 ile çarptığımızda, emsal dışı alanlarla beraber maksimum iskan edilecek alanı buluyoruz.
2800 x 1,30 =3640 metre kare.
Örneğin; Yapacağımız inşaatın imar planında h: 12.50 olsun (Zemin + 3 Normal Kat ). -1. bodrum ve -2. bodrum katların iskan edilmediğini varsayarak kat planını hazırlayalım.
3640/4 =910 metre kare
3. Normal kat : 910
2. Normal kat : 910
1. Normal kat : 910
Zemin kat : 910
-1 Bodrum kat : 910 ( İskan edilmeyen alan- sığınak )
-2. Bodrum kat : 910 (İskan edilmeyen alan-otopark )
Toplam İnşaat Alanı: 5460 m2
Aşağıda Emsal alana dahil edilmeyenlerin listesi var.İnceleyerek nelerin ne kadar düşüldüğüne bakabilirsiniz.
Katlar Alanı Hesabına Dahil Edilmeyen Alanlar:
• Teknik ölçülerin gerektirdiği yüksekliği geçmeyen ve yalnızca tesisatın geçirildiği
tesisat galerileri ve hacimlerinin;
o Bodrum katlar dâhil 20 katı geçmeyen konut binalarında kat şeklinde
düzenlenmemek şartıyla yapı inşaat alanının % 5 ini aşmayan kısmı
o Diğer yapılarda, toplam yapı inşaat alanının %8’ini aşmayan kısmı
• İç bahçe
• Bu yönetmeliğin 2.04.17 maddesinde tanımlanan kat bahçelerinin ait olduğu kat
alanının %10’unu geçmeyen bölümü
• Işıklık ve hava bacaları,
• Havuz, havuza ait denge havuzu ve tamamı toprak altında kalan teknik birimler,
• Pergola, kameriye ve sundurmaların taban alanına dâhil edilmeyen kısımları,
• Ticari amacı olmayan ve yapının kendi ihtiyacı için otopark olarak kullanılan bodrum
katlar,
• Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin gerekli gördüğü yangın
merdiveni ile sahanlık ve ekleri (ana merdiven aynı zamanda yangın merdiveni olarak
da kullanılırsa Katlar alanına dâhil edilir) (şaftlar) SAS bölümleri (yangın güvenlik
hacmi),
• Başka amaçla kullanılmayan yangın kaçış koridoru,
• Asansör boşluğu,
• Kalorifer dairesi,
• (60) m2’yi geçmeyen kapıcı dairesi,
• Bina için gerekli minimum sığınak alanının 1,3 katını geçmeyen sığınak alanı,
• Su deposu,
• Çatı piyesleri ile irtibatlı açık teraslar, teras çatılar.