Arasta Nedir ?

     Arasta,çarşılarda benzer ürünleri satan dükkanların bulunduğu yerdir.Arastalar, çarşı içinde sokaklar şeklinde olabildiği gibi, Edirne Ali Paşa Arastası gibi bağımsız da olabilir veya bir külliyenin parçası olarak da inşa edilebilir.Ayrıca arastalar, menzil külliyelerinin bir parçası olarak da tasarlanmıştır.

Sanılanın aksine arastaların üzeri herzaman kapalı değildir.Misal Payas Sokullu Külliye Arasta’sının sokağa bakan cephesi sadece kapalı.Aynı şekilde Ilgın Lala Mustafa Paşa Külliye Arasta’sının da yarısı açık yarısı kapalı.Lüleburgaz Sokullu Külliye Arastasında ise üzeri tamamiyle açıktır.Arastalar ile alakalı olarak karşılaştırmalı analize => Arasta ve Bedesten Arasındaki Fark adlı makaleden ulaşabilirsiniz.

Benzer Makaleler: 

1. Ahşap Yapılarda Bozulma Türleri
2.  Klasik Osmanlı Mimarisi ve Genel Özellikleri
3. Sinan’ın Camilerinde Taşıyıcı ve Mekan İlişkisi
4. Restorasyon Teknikleri

Bu durum arastanın mimari karakterinde sokağın üstünün mutlaka kapalı olmasının gerekmediğini göstermektedir. Sokağın üstünün örtülü olduğu durumlarda ise iki uçta ve ortalarda kapı bulunmaktadır. Dua kubbesi veya dua meydanı denilen, esnafın sabah dükkanlarını açmadan önce duacı tarafından yapılan duayı dinleyip, dürüst iş yapacaklarına dair dua ettikleri alanlar da arastalarda rastlanan bir başka öğedir.

Kısa bir özet geçmek gerekirse;

• Arastalarda satılan ürünler Bedestendekilere oranla daha ucuzdur.
• Dükkanların kapıları yoktur.Açılış ve kapanış saati birliktedir.
• Üstü tonoz veya çatıyla örtülü bir sokağın iki yanında karşılıklı olarak sıralanırlar.
• Çarşılardan ayıran en büyük farklardan biride kendiliğinden ortaya çıkmamıştır.Külliye yapılırken Arastalarda yapılmıştır.Yani sonradan oraya gelmemiştir.

Son bir hatırlatma yaparak makaleye son vereceğim. Türk çarşı mimarisine ilginiz varsa Gündüz Özdeş’in 1954 tarihli Türk Çarşısı kitabını okumanızı tavsiye ederim.

Bunlarda İlginizi Çekebilir!

Restorasyon Konusunda Bizden de Kötüleri Var !

Hadriyan (Hadrianus) Kemeri ve Mimari Özellikleri

Restorasyon İlkeleri ve Özellikleri

Başarısız restorasyon örnekleri