Olabilirsiniz
Anasayfa » Terminoloji » Monarşi nedir? Monarşi çeşitleri nelerdir?

Monarşi nedir? Monarşi çeşitleri nelerdir?

Editor 02 Mayıs 2020 TerminolojiOkunma süresi: 6 dakika

Bu makalede Monarşi nedir,ne demektir,Monarşi çeşitleri,Monarşi ile Yönetilen Ülkeler ve Monarşi yönetimi başlıklarını detaylı olarak ele alacağız.

Monarşi Nedir? Nedemektir?

Monarşi,Fransızca Monarchie kelimesinden gelmektedir.Kısaca ülke yönetiminin bir kişinin elinde olması olarak ifade edebiliriz.Kral,padişah,prens,imparator veya kağan gibi ünvanlar bu yönetim biçimi için kullanılır.Monarşiyi diğer yönetim biçimlerinden ayıran (Stratokrasi,Aristokrasi,Otokrasi ve Diktatörlük ) en büyük fark, kişi bu yetkiyi doğduğu gün elde eder.Yani yetkiler babadan oğula geçer.İnsanların monarşiye karşı bu kadar bağlı kalmalarının temelinde din ve inanış vardır.Çünkü insanlar, kralın otoritesini Tanrı’dan aldığına inanırdı.Özellikle Antik Mısır gibi uygarlıklarda ise ülkeyi yöneten kişi Tanrı olarak kabul edilmekteydi.Antik Mısır hakkında bilginiz yoksa buradan=>II. Ramses Dönemi <= makaleye ulaşabilirsiniz.

Monarşi ile Yönetilen Ülkeler

  1. Avustralya: Anayasal monarşi
  2. Katar: Mutlak Monarşi
  3. İspanya:Meşruti Monarşi
  4. İsveç: Meşruti Monarşi
  5. Japonya:Meşruti Monarşi
  6. Danimarka: Meşruti Monarşi
  7. Norveç: Meşruti Monarşi
  8. İngiltere:Meşruti Monarşi
  9. Malezya :Federal Meşruti Monarşi
  10. Nepal :Meşruti Monarşi
  11. Yeni Gine:Meşruti Monarşi
  12. Suudi Arabistan: Mutlak Monarşi
  13. Tayland :Meşruti Monarşi
  14. Umman:Meşruti Monarşi
  15. Ürdün :Parlementer Monarşi
  16. Vatikan :Seçime Dayalı Mutlak Monarşi
  17. Yeni Zelanda:Meşruti Monarşi

monarsi çeşitleri

Dünyada neredeyse bütün ırklar dolaylı yolla da olsa kökenlerinde bu yönetim biçimiyle iç içe olmuşlardır.Özellkile 1. Dünya savaşına dek dünyada en çok kullanılan yönetim biçimiydi.Sonraları insanlardaki eşit hak talepleri vs. bu yönetimlerin yıkılmasına,Cumhuriyet’in ise kurulmasına sebep olmuştur.

İngiltere

Şuan demokratik bir yapıdaymış gibi görünsede kısmende olsa monarşi ile yönetilmektedir.Kraliyet ailesine mensup kişiler hala ülke yönetiminde söz söyleme hakkına sahiptir.Dünyanın belki de Demokrasi ile Monarşinin  iç içe bulunduğu tek ülkesidir.

İlgili  Hitit Tanrıları

Bu şekilde olmasının temel sebebi nedir? 

Yönetimsel olarak baktığımızda hanedan üyelerin oy vermede direk bir etkisi yoktur.Yani sembolikmiş gibi bir durum söz konusu.Fakat Büyük Britanya coğrafyası üzerindeki etkisi çok fazla. Özellikle günümüzde bir çok ülke sembolikte olsa Kraliçe II. Elizabeth’e bağlı.Bu ülkeler;Kanada, Avusturalya, Yeni Zelanda, Jamaika, Barbados, Bahama Adaları, Grenada, Papua Yeni Gine, Solomon Adaları, Tuvalu, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadines, Belize, Antigua ve Barbuda, Saint Kitts ve Nevis, Fiji’dir.Ekonomik olarak baktığımızda yukarıda bahsettiğim sebeplerden dolayı İngiltere’ye yılda milyonlarca Turist sadece bu sebepten dolayı gelmektedir.Yani ekonomik olarak çok büyük bir getirisi var.

Monarşi Çeşitleri

  1. Mutlak Monarşi
  2. Seçimli Monarşi
  3. Meşruti Monarşi
  4. İrsi Monarşi
  5. Teokratik Monarşi
  6. Federal Meşruti Monarşi
  7. Parlamenter Monarşi
  8. Demokratik Monarşi
  9. Milli Monarşi

Mutlak Monarşi nedir?

Yasama ve yürütme kuvetlerinin kralda toplandığı yönetim şeklidir.Ülkedeki en büyük güç hükümdardır.Yani yönetimde bulunan kişinin yetkisinde herhangi bir sınırlama yoktur.Bu yönetim biçiminin kuruluş tarihi Hammurabi’ye dayandırılmaktadır. Çoğu insan Meşruti monarşi ile bazen karıştırmaktadır.

Soru: Mutlak Monarşi ve Meşruti Monarşi arasında ne gibi farklar vardır?

Cevap: Meşruti monarşide  kuvvetler ayrılığı,mutlak monarşi de ise kuvvetler birliği esastır.

Mutlak Monarşi ile yönetilen ülkeler

  1. Vatikan
  2. Suudi Arabistan
  3. Katar

Seçime Dayalı Monarşi Nedir?

Bu yönetim şekline Vatikan’ı örnek olarak verebiliriz.Ülkeyi yönetecek kişi babadan oğula değilde belirli bir grup tarafından seçilmektedir.Demokrasiden farkı sıradan halk yerine seçilmiş kişiler bu seçimi gerçekleştrimektedir.

Meşruti Monarşi Nedir?

Yönetimdeki kişinin yetkileri yazılı veya yazısız olarak belirli bir sınırlamaya tabi tutulduğu yönetim biçimidir.Yetkiler anayasa da ve yasalarda açıkça belirlenmiştir.İspanya,Danimarka,Norveç ,Japonya,İngiltere bu yönetim biçimine örnek olarak verilebilir.

İrsi Monarşi Nedir ?

Monarşi çeşitleri içerisinde en çok kullanılanlardan bir tanesidir.Tüm hükümdarlar aynı aileden gelir ve hükümdarlık ailenin bir üyesinden diğer üyesine veraset yoluyla geçer.Bu yönetim biçiminin en büyük avantajı istikrar, süreklilik ve önceden kestirilebilirliktir.

İlgili  Mikro ve Makro İktisat Arasındaki Fark

Teokratik Monarşi Nedir?

İçerisinde hem teokrasiyi hem de monarşiyi barındıran yönetim biçimidir.Tek kişinin egemenliğine dayalı olmasına rağmen din kurallarına uygun bir yönetim vardır.Bu yönetim şekline kısmende olsa İran örnek olarak verilebilir.

Federal Meşruti Monarşi

Bu yönetim şekli daha çok eyalet sistemiyle yötilen ülkelerde görülür.Malezya üzerinde anlatmak gerekirse;ülke eyaletlere ayrılmıştır.Bu eyaletlerden 9’u Sultanlar, 4’ü ise valiler tarafından yönetilmektedir.Beş yılda bir dönüşümlü olarak 9 eyaletin sultanından biri Kral olarak seçilir. Her eyaletin kendi anayasası, kendi meclisi ve senatosu vardır. Meclisi oluşturan üyeler halk tarafından seçim yoluyla belirlenir. Senatoyu ise sultanlar belirler.

Parlamenter Monarşi Nedir?

Hükümdar yetkilerinin anayasa ve halk oyuyla seçilen meclis tarafından kısıtlandığı yönetim biçimidir.Bu yönetim şekline kendi tarihimizden örnek vermek gerekirse; Osmanlı Devleti’nde 23 Aralık 1876’daki Kanun-u Esasi ile Mebusan Meclisi tarafından II. Abdülhamid’in ülkedeki yetkilerine kısmende olsa bir sınırlama getirmişlerdir.

Milli Monarşi nedir?

Bu terim tam anlamıyla Monarşi çeşitleri içerisinde yoktur.Fakat bir çok yerde bu tarz kelimeyi soranlar ile karşılaştığım için listeye alma gereği duydum.Bunu şu şekilde özetlemek gerekirse; her monarşi ülkesinin kendine has bir yönetim şekli vardır.İşte bu ülkeler arası farklılıklar söylemek için bu tabir kullanılmaktadır.Örnek; Nepal’de, Danimarka’da meşruti monarşi ile yönetiliyor.Fakat iki ülkede de yönetimsel olarak farklılıklar görülmektedir.Umarım ne olduğunu anlatabilmişimdir.

Bu yazıyı beğendiysen, bu kategoride yer alan Asperger Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir ? başlıklı bir önceki yazımı da okuyabilirsin.Ayrıca bizi Facebook Twitter , Youtube , Google+ ve İnstagram gibi sosyal ağlarda takip edebilirsin..

Bunlarda İlginizi Çekebilir!



 # # # #

    Son Makaleler